Aiet-bastard
Allium ursinum
Amaryllidaceae Alliaceae
Noms en français : Ail des ours, Ail des bois.
Descripcioun :L'aiet-bastard trachis dins li faio e li blachiero umido. S'apren à-n-acò que se vèi quàsi pas en Prouvènço, en deforo di relarg mountagnous. Se recounèis à si làrgi fueio pourtado pèr un pecou, e à si flour blanco coume lou la e un pau grando (fin qu'à 1,5 cm).
Usanço :"- Se vesias, nous disié lou Jóuse, soun pas marrit aquélis aiet. Tenès, tastas. - Verai ! soun bon. Hòu ! pourrias faire l'aiòli". ("En Mountagno", op.cit p. 72)Èi l'aiet fèr lou mai manja en Éuropo e acò desempièi lou neoulitique. Poudès acampa li fueio, li flour, li boutoun, li jóuini fru e li veno. S'adoubon de proun de biais, en ensalado, cue... A peréu li mémi prouprieta que l'aiet cultiva (vèire çai-souto), èi peréu riche en vitamine C e fai meigri.
Port : Erbo
Taio : 15 à 40 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Allium
Famiho : Amaryllidaceae
Famiho classico : Alliaceae
Ordre : Asparagales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 1 à 1,5 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca (Si)
Autour basso e auto : 0 à 1600 m
Aparado : Noun
Abriéu à mai
Liò : Faio
- Blachiero
- Ribiero
Estànci : Coulinen à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Allium ursinum L., 1753
Boutoun-d'or
Ranunculus acris
Ranunculaceae
Àutri noum : Bacineto, Poumpoun-d'or, Loup-pauto, Pato-de-loup, Bacin-d'or.
Noms en français : Renoncule âcre, Bouton-d'or.
Descripcioun :Lou boutoun-d'or es uno planto couneigudo mai pas toujour bèn destriado de si cousino di flour jauno peréu. Arregarda li sepalo peludo que dèvon èstre pegado contro li petalo e li fueio telado e descoupado (mai pas fin qu'au pecou). Lis akène negre an un bè un pau recourba.
Usanço :Tóuti li ranouncle caupon de proutouanemounino, empouisounanto. Avèn pas trouba d'usanço particulièro au nostre. D'ùni pople indian d'Americo n'en manjon li fueio après en agué fa bouli mant'un cop li fueio. Aquéli servien peréu pèr sougna li mau de tèsto. Pòu tencha la lano en vióulet emé de bicarbounato de soudo.
Port : Grando erbo
Taio : 20 à 100 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Ranunculus
Famiho : Ranunculaceae
Ordre : Ranunculales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 1,5 à 2,4 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1700 m
Aparado : Noun
Abriéu à setèmbre
Liò : Champ
- Prado umido
- Palun
- Bos umide
Estànci : Mesoumediterran à Subaupen
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Ranunculus acris L., 1753